STANOWISKO MPiPS

Z 7 PAŹDZIERNIKA 2015 R.

W SPRAWIE LICZENIA 33 MIESIĘCY UMÓW TERMINOWYCH PO NOWELIZACJI KODEKSU PRACY

Departament Prawa Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej informuje, że do umów o pracę na czas określony zawartych od dnia wejścia w życie ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1220), co będzie miało miejsce 22 lutego 2016 r., zastosowanie będzie miał art. 25¹ k.p. w brzmieniu nadanym tą ustawą. Zatem okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy nie będzie mógł przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie będzie mogła przekraczać trzech. Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie takiej umowy (umów) będzie dłuższy niż 33 miesiące lub jeżeli liczba zawartych umów będzie większa niż trzy, to uważać się będzie, że pracownik, odpowiednio od dnia następującego po upływie tego okresu lub od dnia zawarcia czwartej umowy na czas określony, jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Nie ma podstaw prawnych, aby do dopuszczalnego 33-miesięcznego okresu zatrudnienia na umowie o pracę na czas określony zawieranej od 22 lutego 2016 r. wliczać okres (okresy) wcześniejszego zatrudnienia na podstawie tego rodzaju umowy. Obowiązek taki nie wynika z żadnego przepisu. Przepisy przejściowe zawarte w art. 14 ust. 4-6 ustawy nakazują w pewnym zakresie uwzględniać przeszłe oraz istniejące umowy o pracę na czas określony. Jednak należy podkreślić, że z przepisów tych wynika, że w każdym przypadku dopuszczalny okres 33 miesięcy będzie się liczył dopiero od dnia wejścia w życie nowego brzmienia art. 25¹ k.p. Przyjęcie takich zasad jest uzasadnione wprowadzeniem nowego sposobu limitowania umów o pracę na czas określony. Skoro przed zmianami art. 25¹ k.p. nie określał żadnego limitu czasowego umowy (umów) o pracę na czas określony, to tym samym okres trwania takiej umowy (umów) sprzed wejścia w życie zmian nie powinien mieć znaczenia z punktu widzenia nowego brzmienia tego przepisu.

Zatem zdaniem Departamentu Prawa Pracy nie ma podstaw prawnych do formułowania wniosków a contrario z przepisów ustawy nowelizacyjnej, że w pewnych przypadkach uwzględnieniu podlega cały okres zatrudnienia pracownika na podstawie umów o pracę na czas określony, tj. również sprzed wejścia w życie tej ustawy. Skutkiem tego, niezależnie od liczby umów o pracę na czas określony oraz łącznego okresu zatrudnienia pracownika na podstawie takiej umowy w przeszłości, przy umowie o pracę na czas określony zawieranej od 22 lutego 2016 r. na okres 33 miesięcy będzie się liczył dopiero od dnia zawarcia takiej umowy, która dodatkowo będzie pierwszą z trzech dopuszczalnych takich umów.

Ponadto począwszy od 22 lutego 2016 r. do okresu zatrudnienia, od którego zależy okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony, wliczany będzie łączny okres zatrudnienia u pracodawcy, niezależnie od przerw między kolejnymi zatrudnieniami pracownika oraz niezależnie od rodzaju umowy o pracę, na podstawie której pracownik wcześniej świadczył pracę u tego pracodawcy (art. 36 § 1 k.p. w brzmieniu nadanym ustawą nowelizacyjną). Zdaniem Departamentu w przypadku umów o pracę na czas określony zawieranych od 22 lutego 2016 r. uwzględnieniu będą podlegały wszystkie dotychczasowe okresy zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy, także okresy zatrudnienia przypadające przed zmianami.

Natomiast z art. 16 ustawy nowelizacyjnej wynika, że przy ustalaniu długości okresu wypowiedzenia umów o pracę na czas określony, trwających w dniu wejścia w życie ustawy, których wypowiedzenie następuje od dnia jej wejścia w życie, nie uwzględnia się okresów zatrudnienia u danego pracodawcy, przypadających przed dniem jej wejścia w życie. Inna jest bowiem sytuacja pracodawcy, który stosując się do obowiązujących przepisów art. 33 k.p., wypowiada umowę o pracę na czas określony pracownikowi zatrudnionemu przed zmianą przepisów, a inna pracodawcy, który zatrudnia pracownika na podstawie takiej umowy już po zmianie przepisów ze świadomością, że przy wypowiadaniu tej umowy stosowany będzie art. 36 k.p. Z art. 16 ustawy nowelizującej można wywnioskować a contrario, że w przypadku umowy zawieranej 22 lutego 2016 r. albo później przy ustalaniu okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony uwzględnieniu podlega także okres zatrudnienia pracownika u pracodawcy przypadający przed dniem wejścia w życie ustawy. Odpowiada to zamiarowi prawodawcy jak najszybszego dostosowania krajowych regulacji do prawa Unii Europejskiej.

Departament Prawa Pracy uprzejmie informuje, że jego opinie nie są wiążące dla stron stosunku pracy, Państwowej Inspekcji Pracy ani sądów pracy. Minister Pracy i Polityki Społecznej nie ma w obecnym stanie prawnym kompetencji do dokonywania wiążącej wykładni przepisów.

(Rzeczpospolita, Praca i ZUS z 15.10.2015 r.)